Entre os fondos e instrumentos comunitarios asociados ao MFP 2021-27 que inclúen no seu ámbito acciones de adaptación ao cambio climático destacan:
FONDO SOCIAL EUROPEO PLUS ( FSE+):
Para o novo período de aplicación 2021-2027, o Fondo Social Europeo Plus inclúe como elemento transversal o cambio climático. En concreto, neste período de programación inclúese un obxectivo específico polo que o FSE+ contribuirá para construír “unha Europa máis ecolóxica, con baixas emisións de carbono, mediante a mellora dos sistemas de educación e de formación necesarios para adaptar as capacidades e as cualificaciones, mellorar as capacidades de todos, incluída a man de obra, e crear novos empregos en sectores relacionados co medio ambiente, o clima e a enerxía, e a bioeconomía”.
O MITERD colaborará co Ministerio de Traballo e Economía Social na definición do tratamento da adaptación ao cambio climático nos documentos de carácter estratéxico que van orientar o uso deste Fondo en España para o período 2021-2027. Perséguese que o FSE+ poida xogar un papel relevante no financiamento dun conxunto de medidas contidas neste Plan, moi especialmente as relativas á formación e capacitación para un desempeño técnico e profesional con criterios adaptativos, incluíndo a posibilidade de contar con programas específicos de financiamento como Empleaverde.
FONDO EUROPEO DE DESENVOLVEMENTO REXIONAL (FEDER):
O FEDER é o fondo estrutural que dispón de maior orzamento e, para o novo período de programación, o Parlamento Europeo ha esixido que se dedique especialmente ao crecemento intelixente e a economía verde. Na resolución aprobada polo PE, establécese que, polo menos un 30 %, deberase investir en loitar contra o cambio climático e en avanzar cara a unha economía circular. Ademáis, polo menos o 10 % dos recursos do FEDER a nivel nacional teranse que dedicar a desenvolvemento urban sostible. O obxectivo específco destes Fondos está destinado a promover a adaptación ao cambio climático, a prevención de riscos e a resiliencia ante as catástrofes.
Adicionalmente, na proposta de Regulamento FEDER para o período 2021-2027, establécese que, polo menos un 30% dos recursos FEDER en España deberanse investir en promover a adaptación ao cambio climático, a prevención de riscos e a resiliencia ante as catástrofes.
É importante destacar que a adaptación ao cambio climático, que se atopaba fóra da concentración temática do FEDER no período 2014-2020, pasa a incluírse na concentración temática no período 2021-2027, o cal supón unha oportunidade para acceder a estes Fondos.
FONDO EUROPEO AGRÍCOLA DE GARANTÍA ( FEAGA) E FONDO EUROPEO AGRÍCOLA DE DESENVOLVEMENTO RURAL ( FEADER):
FEAGA e FEADER son os fondos que financian a Política Agrícola Común (PAC) a través de pagos directos aos agricultores (período actual 2021-2027) Os Estados membros deberán destinar polo menos o 40 % da dotación financieira global da PAC 2021-2027 aos obxectivos ambientais e de loita contra o cambio climático. Ademais, a introdución de “eco-esquemas” , ofrece aos Estados membros a oportunidade de incentivar prácticas adicionais que promovan unha maior adaptación ao cambio climático.
FONDO EUROPEO MARÍTIMO E DE PESCA (FEMP)
O Fondo Europeo Marítimo e de Pesca é un dos cinco Fondos Estruturais e de Investimento Europeos. A partir das prioridades definidas no fondo, pode contribuír á adaptación ao cambio climático a través da
diversificación das pesqueiras tradicionais, redución do impacto da pesca en ecosistemas mariños vulnerables, ou o apoio á acuicultura para que diversifique a súa produción e protéxase contra os riscos inducidos polo clima. A planificación espacial marítima e a xestión integrada de zonas costeiras, así como as estratexias de demarcacións marítimas, son iniciativas de planificación máis amplas que poden axudar a mellorar a resiliencia ao cambio climático das devanditas comunidades. A nivel rexional e local, o FEMP pode apoiar o desenvolvemento liderado pola comunidade nas localidades
pesqueiras, que pode conlevar enfoques locais de adaptación.
Programa LIFE:
O instrumento financeiro de apoio ambiental, conservación natural e acción climática LIFE financia proxectos de mitigación, adaptación, gobernanza e información en materia de cambio climático. Poden solicitar fondos LIFE tanto entidades privadas, administracións públicas e organizacións non gobernamentais.
O subprograma de acción climática converteuse nunha ferramenta útil para o desenvolvemento de proxectos de carácter innovador en materia de adaptación en España.
Horizonte Europa:
Sucesor do programa H2020, o programa de investigación e innovación da Unión Europea. Os obxectivos básicos deste programa son:
a) Crear unha ciencia excelente, que permita reforzar a posición da UE no panorama científico internacional
b) Desenvolver tecnoloxías e as súas aplicacións para mellorar a competitividade europea
c) Investigar nas grandes cuestións que afectan á cidadanía europea
Para o novo período 2021-2027 ten asignado un obxectivo orzamentario do 35 % do orzamento total do programa dun total acordado de 75.900 millóns de EUR
Banco Europeo de Investimentos (BEI)
Financia proxectos de acción polo clima, non só no ámbito da mitigación, senón tamén da adaptación. O BEI inviste, proporciona asesoría técnica e financeira e contribúe, conxuntamente con outras fontes, ao financiamento de proxectos sobre enerxías renovables, uso racional da enerxía, eficiencia tecnolóxica, transporte sostible, abastecemento eficiente e xestión da auga, silvicultura orientada á protección do chan e a mellora dos sumidoiros de carbono, etc. O apoio aos proxectos faise principalmente a través de préstamos.